Лінкі ўнівэрсальнага доступу

Новы сьпікер КР, 30-я гадавіна рэфэрэндуму 1995 году, перамовы ў Стамбуле, «Эўравізія». Самае цікавае за тыдзень


Каляж
Каляж

Што здарылася на тыдні, што прыцягвала ўвагу, выклікала пытаньні і давала адказы — у самых цікавых публікацыях Свабоды за апошнія сем дзён — глядзіце і чытайце.

Дагэтуль няма ніякіх больш-менш зразумелых зьвестак пра зьнікненьне сьпікеркі Каардынайцыйнай Рады Анжалікі Мельнікавай. 14 траўня на гэтую пасаду сябры Рады абралі Арцёма Брухана — ён зь вялікім адрывам перамог Аляксандра Кныровіча.

Арцём Брухан
Арцём Брухан

У Беларусі Брухан працаваў у розных дзяржаўных установах, але ў 2021 годзе, як кажа, пасьля гібелі Рамана Бандарэнкі, звольніўся і зьехаў у Польшчу.

У вялікай размове з Свабодай Арцём Брухан расказаў пра сваё стаўленьне да гісторыі зьнікненьня Анжалікі Мельнікавай, яго ўплыў на дзейнасьць і фінансаваньне КР, а таксама пра свае адносіны з Паўлам Латушкам.

***

Cтала вядома, на якія тэрміны асудзілі абвінавачаных у арганізацыі тэрарыстычнага акту ля Талачына грамадзян Беларусі Барыса Пухальскага і Івана Бародзіча, а таксама ўкраінца Івана Ліхалата. Пухальскага і Бародзіча асудзілі адпаведна на 25 і 11 гадоў пазбаўленьня волі, Ліхалата — на 20. Іх абвінавацілі ў перадачы зьвестак украінскім спэцслужбам і ў выкананьні «іншыя заданьняў, якія маглі нанесьці шкоду нацыянальнай бясьпецы Рэспублікі Беларусь».

Беларускі лякаматыў, падарваны рэйкавымі партызанамі на тэрыторыі Бранскай вобласьці Расеі. архіўнае фота
Беларускі лякаматыў, падарваны рэйкавымі партызанамі на тэрыторыі Бранскай вобласьці Расеі. архіўнае фота

Праваабаронцы зараз маюць інфармацыю пра 214 крымінальных справаў, зьвязаных з вайной ва Ўкраіне. Сярод іх і справа Рыка Крыгера, сьмяротны прысуд якому стаў першым і на гэты момант адзіным палітычна матываваным у сучаснай гісторыі Беларусі.

Распавядаем пра тое, колькі чалавек у Беларусі асудзілі за дзеяньні на карысьць Украіны і чаму пра гэтыя справы вядома так мала.

***

14 траўня 1995 году адбыўся першы ў гісторыі незалежнай Беларусі рэфэрэндум, які замяніў гістарычную сымболіку на нэасавецкую, запусьціў працэс русыфікацыі і афіцыйна вярнуў Беларусь пад кантроль Расеі.

Вось 10 фактаў пра рэфэрэндум, які 30 гадоў таму зьмяніў лёс Беларусі.

А вось Валер Карбалевіч піша, навошта Лукашэнку спатрэбіўся гэты рэфэрэндум і як пасьля ён выкарыстаў перамогу.

І відэакадры, як гэта было:

***

Толькі 8% беларускіх дзяцей зараз вучацца па-беларуску. І іх колькасьць працягвае зьніжацца, а тых, хто вучыцца па-расейску — расьці.

Настаўнікі расказваюць, чаму беларускія дзеці ня вучацца на роднай мове.

«Яно проста нікому ня трэба ўжо, толькі камусьці прынцыповаму. У каго зь дзяцей бацькі багацейшыя, разумныя, тыя хутчэй дзіця за мяжу хочуць вучыцца паслаць. Навошта ім беларуская. Але большасьці расейская патрэбная, вядома. Дзеці зараз нават у вёсцы яе добра ведаюць, яна ж паўсюль. У горадзе, у інтэрнэце. Усё вельмі дрэнна з беларускай мовай у школах».

Увесь гэты вельмі сумны артыкул чытайце тут.

***

Напрыканцы тыдня ў Стамбуле прайшлі мірныя перамовы паміж Украінай і Расеяй.

Напярэдадні было мала што вядома. І вось аналіз чаканьняў, магчымых дыпляматычных хадоў і іх наступстваў. І відэакадры таго, што папярэднічала перамовам.

Украінская дэлегацыя на перамовах у Стамбуле
Украінская дэлегацыя на перамовах у Стамбуле

Ні Трамп, ні Пуцін не прыехалі. Зяленскі хоць і наведаў Стамбул, але ў перамовах таксама ня ўдзельнічаў. Украінскую дэлегацыю ўзначаліў міністар абароны Рустэм Умераў. Расейскую дэлегацыю — памочнік Пуціна Ўладзімір Мядзінскі.

Тут падрабязна — як праходзілі перамовы, што казалі прадстаўнікі.

У нейкі момант перамовы перапыніліся, але першыя вынікіўсё ж былі прадстаўленыя.

Як мянялася пазыцыя афіцыйнага Менску адносна перамоваў Украіны і Расеі — прааналізаваў Валер Карбалевіч: Стамбульскае рэха ў Менску. Як «хістацца разам з генэральнай лініяй», якую праводзяць у Крамлі

А таксама глядзіце яго вынікі тыдня.

***

У чароговы ўжо раз яшчэ аднаго беларуса, якога не пусьцілі ў Грузію пасьля «візарана». Відэаблогер і актывіст Зьміцер Грынкевіч кажа, што пражыў у Батумі два гады, ніякіх праблемаў з грузінскімі ўладамі ня меў.

Зьміцер Грынкевіч,
Зьміцер Грынкевіч,

«Усе мае відэа па-беларуску, грузінам там складана разабрацца, — мяркуе Зьміцер. — Адзінае — я расказваў там пра выпадак спадара Мялешкі, якога таксама не пусьцілі назад у Грузію, дзе ён жыў зь сям’ёй. Усё, што меў, засталося ў Батумі. Што мне зараз рабіць, пакуль ня ведаю. Ці спрабаваць усё ж выехаць у Польшчу, ці заставацца ў Армэніі. Кажуць, тут можна ўсё ж атрымаць прытулак. Пакуль ня вырашыў».

Чытайце падрабязную гісторыю Зьмітра, а таксама камэнтар праваабаронцы Рамана Кісьляка.

***

Расказваем, што вядома пра новую, на гэты момант 10-ю хвалю памілаваньняў палітвязьняў, калі абвясьцілі пра вызваленьне 42 чалавек.

«Я ня стаў бы абясцэньваць працэс памілаваньня. Кожны дзень, праведзены за кратамі, — пекла для людзей. Безумоўна, добра, што людзі выйшлі раней. Былі памілаваныя, вызваленыя зь вельмі цяжкім станам здароўя, якім сядзець яшчэ доўга, і гэтыя вызваленьні маюць вельмі вялікую каштоўнасьць. Улады наагул маглі ня выпусьціць іх па заканчэньні тэрміну, як гэта адбылося з больш чым паўсотняй людзей, асуджаных паводле 411 артыкулу КК (нібыта за злоснае непадпарадкаваньне)», — кажа юрыст праваабарончага цэнтру «Вясна» Павал Сапелка.

***

Заканчваецца тыдзень яркім шоў «Эўравізіі».

Фінскі гурт Kaj, які прадстаўляе Швэцыю з песьняй «Bara Bada Bastu», выступае падчас генэральнай рэпэтыцыі
Фінскі гурт Kaj, які прадстаўляе Швэцыю з песьняй «Bara Bada Bastu», выступае падчас генэральнай рэпэтыцыі

Расказваем пра розныя цікавосткі сёлетняга фэстывалю. Напрыклад, на сцэне «Эўравізіі» гучалі песьні на 19 мовах — гэта найвышэйшы паказьнік з таго часу, як у 1999 годзе быў скасаваны абавязак выконваць песьні на нацыянальных мовах. А таксама — пра палітычныя і ня толькі супярэчнасьці і скандалы сёлетняга шоў.

А тут — разынкі пра топ-3 пра фаварытаў: поп-опэра, вечарына ў саўне і шчыры шансон на францускай.

Перамагла Аўстрыя. Яе прадстаўнік, сьпявак JJ, выбраў песьню Wasted Love — эмацыйную баляду на стыку поп-музыкі, опэры і электроннай драмы.

Нагадаем, Беларусь ня можа ўдзельнічаць у «Эўравізіі» ад ліпеня 2021 году. Летась Эўрапейскі трансьляцыйны зьвяз паведаміў, што гэтае рашэньне бестэрміновае.

А вось і пераможцы:

Заставайцеся са Свабодай!


Форум

Камэнтаваць тут можна праз Disqus. Калі вы ў Беларусі, любы камэнтар можа быць падставай для перасьледу з боку ўладаў.
Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава
XS
SM
MD
LG